04 December, 2008

Cultural Nationalism hte Political Nationalism

4.12.2008
Anhte nga pra taw nga ai ndai mungkan hta lamu ga jarit ni masat let uphkang grin nga ai mungdan law law nga ai. Mungdan ni hta uphkang masa gaw n bung nga ma ai. Nkau mungdan kaw gaw shawa lata uphkang masa (Democracy) lang ai. Nkau hta gaw hkawhkam uphkang masa, Communist, Socialist, hpyendap, ... hkum sumhpa re. Uphkang masa gaw hpa re ngu tsun sanglang dan n mai ai uphkang masa hte uphkang taw nga ai mungdan nkau mung nga nga ai.

Mungdan ngu ai hpa hpe tsun a ni? Mungdan ngu ai ... masat masa nga ai hte madu tawn da ai lamu ga, shaga ai aga, jai lang ai hunghking, dai aga hte htung hpe jai lang ai wuhpawng hpe tsun ai. (Ntsa lam re. ndai lachyum she jaw ai n rai.)

Dai rai yang mungdan hpe gara hku hpawng chyawm wa a ta? Tsun shaga ai aga bung ai, htunghking bung ai shada kahkyin gumdin la nhtawm madu hte htuk manu ai uphkang masa hte gaw shachyaw wa ma ai. Ndai gaw ntsa lam na mungdan law law paw pru wa ai lam re.

Dai mungdan ni hpe gaw htunghking masa mungdan (Cultural nationalism) ngu na ma shaga ma ai. Ga shadawn; Germany, Miwa hte Taiwan, Korea. Ya aten Miwa ni garan taw ai, Korea ni laksan rai taw tim tsun shaga ai ga, htunghking ni gaw bung pre nga ai. Masha nsam mung bung pre nga ai majaw lani mi na aten hta langai sha bai mai byin ai. Germany gaw mungdan langai sha bai rai mat sai. Ndai gaw htunghking masa mungdan ngu tsun mayu ai.

Political nationalism hpe Jinghpaw hku gara hku ka na atsawm n chye ai. Ndai ga si hpe nau ma n jai lang ma ai. Masa hkan ai mungdan ngu tsun yang mung loi dawng dawng nga ai.

Moi gaw Slav amyu lakung lama ni Soviet Russia (USSR), Yugoslavia ngu ai zawn re paw pru wa sai. Dai mungdan ni gaw mung masa hte ru jung na gawde wa ai mungdan ni rai nga ai.Ya chyawm me, yawng zang ayai mat nhtawm, laksan mungdan hku nna daini mungkan hta tsap taw nga masai.

Dai hta n-gun ja ai wa gaw n-gun kya ai wa hpe dang sha mayu ai ni naw byin nga ai. Russia Vs Georgia majan, shata man 8, 2008.

Ngu sa ga. Ndai masa hte gaw de da ai Asha dan (Asia) mungdan hpe tsun ga nga yang, adan aleng mu lu ai gaw Munghpawn Myen mungdan re. Munghpawn ngu ai gaw Union nga ai lachyum re.

Ndai munghpawn mungdan hta amyu rusai law law hte gaw de da ai re. Hpa majaw ndai zawn gawde wa ai labau hpe gawn yu yang, mung masa a marang e ya na zawn munghpawn hku nna nga pra sa wa na ngu yaw shada let rai nga ai.

Bai matut na ...
Ndai laika ngau a matu website hkan na, hti ga ai laika hkan na mahta let nye a ningmu hte kapyawn na ka ai.

0 comments: